ارائه مدلی جهت ارزیابی بهره وری در معادن سنگ آهن

اندازه گیری اندازه گیری و ارتقای بهره وری در جوامع امروزی به مقوله ای حیاتی برای همه کشورها اعم از توسعه نیافته، در حال توسعه و توسعه یافته تبدیل گردیده است. در همین راستا اندازه گیری، شناخت و بهبود بهره وری در همه سطوح امری ضروری به نظر می رسد. یکی از صنایع مهمی که در آن کمتر به این مقوله پرداخته شده است صنعت معدن است. سنگ آهن، یکی از کالاهای استراتژیک و ماده اولیه اصلی مورد استفاده در تولید فولاد است که دارای تقاضای ممتد و جاری در جهان است. در این تحقیق مدلی جهت اندازه گیری کارایی و بهره وری معادن آهن با استفاده از روش ناپارامتریک تحلیل پوششی داده ها ارائه شده است. امروزه این روش به علت مبتنی بودن بر بهینه سازی ریاضی و توان استفاده از نهاده ها و ستانده های گوناگون با واحدهای غیر یکسان، به سرعت در حال رشد و گسترش است. این مدل دارای دو گام اساسی است: گام اول به اندازه گیری کارایی و رتبه بندی واحدها با استفاده از روش اندرسون-پیترسون می پردازد و با استفاده از این رتبه بندی می توان معادن کارا و ناکارا را از یکدیگر تشخیص داده و وضعیت کارایی معادن را در مقایسه با یکدیگر سنجید. گام دوم ابتدا به اندازه گیری تغییرات بهره وری معادن با استفاده از شاخص مالم کوئیست و با تفکیک تغییرات بهره وری به دو جز تغییرات کارایی فنی و تغییرات تکنولوژیک می پردازد. سپس با بهره گیری از تکنیک تحلیل پنجره ای به بررسی پویای روند تغییرات بهره وری و کارایی می پردازد تا با استفاده از آن بتوان به طور دقیق تری علت تغییرات در بهره وری را مورد تحلیل و بررسی قرار داد. به منظور ارزیابی چگونگی عملکرد مدل، تعداد پنج معدن بزرگ از معادن سنگ آهن کشور، که در مجموع بیش از هشتاد درصد سهم تولید کشور را به خود اختصاص می دهند به عنوان مطالعه موردی انتخاب شدند. با استفاده از نتایج به دست آمده مشخص گردید که معدن سنگ آهن میشدوان در سه سال متوالی 88 تا 90 دارای بهترین رتبه بندی بود و بالاترین مقدار کارایی را با روش اندرسون-پیترسون به دست آورد. که در ادامه با استفاده از شاخص مالم کوئیست و تکنیک تحلیل پنجره ای نشان داده شد که روند تغییرات بهره وری آن نیز افزایشی بوده است.